مبانی جامعه‏ شناسی در قرآن

Authors

کریم خانمحمدی

abstract

نگارنده ضمن بررسی «ماهیت جامعه» از دیدگاه جامعه شناسان و متفکران معاصر اسلامی معتقد است جامعه به لحاظ ماهوی فی الجمله اصالت دارد، یعنی گرچه متفکران اسلامی اصالت به مفهوم «دورکیمی» را قبول ندارند ولی در مورد جبرهای اجتماعی به مفهوم «گورویچی» اتفاق نظر دارند. با فرض پذیرش اصالت، جامعه قانونمندی‏های ویژه‏ای خواهد داشت که منحصر به فرد و جدای از قانونمندی‏های افراد است. این قانونمندی‏ها از دیدگاه قرآن قابل شناخت است؛ قرآن دو روش «تطبیقی» و «تحلیلی» را برای شناخت جامعه راهنمایی می‏کند که در واقع به شیوه جامعه شناختی مهر صحت می‏گذارد. روش تحلیلی مبتنی بر روش تطبیقی است. با مقایسه جوامع می‏توان عناصر سازنده و مخرب را شناخت و با مدل‏های به دست آمده از روش تطبیقی، می‏توان به جامعه خاص پرداخت. سه الگوی روش تطبیقی، همزمان، در زمان و ترکیبی، نمونه‏هایی در قرآن دارند که سومی به وضوح در سوره شعرا منعکس است. سرگذشت قوم سبا نیز الگوی مناسبی از روش تحلیلی در قرآن می‏باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

درآمدی بر جامعه شناسی خانواده در قرآن

این نوشتار نگاهى گذرا به برخى از مباحث جامعه ‏شناسى خانواده دارد. موضوعات در این مقاله عبارتند از: تعریف خانواده، شکل‏ گیرى خانواده، انواع خانواده، انواع ازدواج، مقام زن، والدین، فرزندان حفظ کیان خانواده و معیارهاى انتخاب خانواده. در تعریف خانواده، نویسنده به خانواده گسترده متمایل است و در بحث شکل‏ گیرى خانواده، هرج و مرج جنسى را باور ندارد. خانواده چند همسرى، مرکب، زن سالار، گسترده از شکل‏ هاى...

full text

مبانی جامعه شناسی مذهبی ماکس وبر

یکی از مهمترین مسائل روزگار ما‘ هم ا زنظر مطالعات علمی وهم ا زدیدگاه ملاحظات عملی‘ مسئله توسعه و عقب ماندگی است ‘ علیرغم گسترش فزاینده ادبیات معاصر در مورد این مسئله ‘ کشف و طرح علمی آن دست کم به اواسط قرن نوزدهم باز می گردد. بخش عمده ای از ادبیات معاصر درباره رشد وعقب ماندگی ‘ توضیح شکاف عمیق موجود د رجهان از این نظر را در عوامل برون مرزی و جهانی چون استعمار و استثمار جستجو می کند.بر اساس این ...

full text

چیستی و چرایی کتاب های مبانی جامعه شناسی در ایران

The book of Principles of Sociology has a pivotal role in the process of teaching and education of sociology concepts. The study and analysis of the various aspects of The book of Principles of Sociology is performed within the framework of an independent and specialized domain entitled the sociology of the Book of Prinsiple of Sociology. The purpose of this article is to study the function a...

full text

مبانی ادبی - زبان شناسی جری و تطبیق در تفسیر قرآن

تعمیم مفاهیم قرآنی و انطباق آنها درطول زمان بر شرایط و مصادیق جدید یکی از قواعد مهم تفسیری است که به جری و تطبیق شهرت دارد. اختصاص بخش مهمی از روایات تفسیری شیعه به این موضوع از یک طرف و نقدها و طعن‌های برخی مخالفان بر این گونه روایات از طرف دیگر و نیز ارتباط وثیق این مسئله با خاتمیت و جاودانگی قرآن، مبناشناسی و تحلیل درست این قاعده ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، مبانی...

full text

جامعه شناسی ابعاد دینداری در آموزه های قرآن

هدف این مقاله استخراج ابعاد دینداری از آیات قرآن است که از طریق تحلیل محتوای کیفی و نظریه زمینه‌ای، میسر شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد ایمان و عمل صالح دو بعد اساسی دینداری‌اند و انسان با آن دو از قوه به فعل یا از نقص به کمال ارتقا می‌یابد. با درونی‌شدن بعد نظری دین، ایمان شکل می‌گیرد و ظاهر می‌شود و مبتنی بر آن، بعد دوم دینداری، یعنی عمل صالح، بروز می‌کند. رابطه‌ای تنگاتنگ و لازم و ملز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 4

issue سال چهارم - شماره پانزدهم - پاییز 80 2001

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023